Ένα τσουβάλι λύσεις

Και ενώ στις Η.Π.Α. είναι σε εξέλιξη η δραματική κομεντί «Δεν Εγκρίνω, Θα το Εγκρίνεις», στην από δω πλευρά του Ατλαντικού, οι εξελίξεις μέχρι στιγμής κινούνταν σε ρυθμούς ράθυμους, άβουλους κι αμήχανους. Μέχρι τη στιγμή που μπήκε στο παιχνίδι και η Ιταλία, οπότε άρχισαν να φαίνονται και οι πρώτες σταγόνες ιδρώτα. 1,9 τρις. χρέος δεν αντιμετωπίζεται κι εύκολα. Οι αντιδράσεις είναι πλέον νευρικές, αλλά πάντα αμήχανες.

Εν όψει συνάντησης του Eurogroup της πέμπτης, περιμένουμε από τον πρόεδρό του (πρώην διοικητή της Παγκόσμιας Τράπεζας, του ΔΝΤ, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και πάνω απ’όλα, νυν πρωθυπουργού του τραπεζικού-φορολογικού παραδείσου, λουξεμβούργου), all-around-Junker και από την υπόλοιπη παρέα του, να πάρουν μια απόφαση-λύση σχετικά με το πρόβλήμα χρέους, με στόχο την ευμάρεια των ευρωπαίων πολιτών! Πάντα, πρώτα οι πολίτες και μετά οι τράπεζες… Και μέχρι να καταλήξουν σε μια απόφαση (αν ποτέ καταλήξουν) υπάρχει μια υπερπληθώρα προτάσεων-λύσεων, από κάθε πλευρά. Κοινώς, ο καθένας λέει το μακρύ του και το κοντό του. Από αυτές τις προτάσεις, έχουν συγκεντρωθεί εδώ οι πιο αντιπροσωπευτικές. Σίγουρα κάποιες λείπουν και άλλες διαφεύγουν, αλλά μετά θα χρειαζόταν ένα βαρετό δωδεκασέλιδο για να χωρέσουν όλες οι παπαρολογίες του καθενός. Προτάσεις-λύσεις λοιπόν, περιληπτικά και με σειρά, περίπου, τυχαία:

Total eclipse of the euro

Έστω ότι βαράμε κανόνι. Δηλώνουμε χρεωκοπία και οι τράπεζες του εξωτερικού δεν παίρνουν φράγκο, οπότε και οι ευρωπαίοι εταίροι, στέλνουν την ελληνίδα εταίρα εκτός ευρώ. Αυτομάτως καταρρέει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και το ευρωπαϊκό βαράει κρισάρα. Στα δικά μας, δεν παίζει δραχμή (πλέον) για επενδύσεις και η μόνη που τραβάει μπροστά αγκομαχώντας είναι η αγροτική παραγωγή. Μέχρι να πάρουν χαμπάρι οι ελληνάρες και να μετακινηθούν εργατικά στην γεωργία και στην ενέργεια (κάτι που ούτως ή άλλως πρέπει να γίνει), οικονομικά παραπαίουμε. Πλακώνουν μεγαλοκαρχαρίες-τοκογλύφοι, ενώ στο πολιτικό μέρος επικρατεί χάος. Επειδή χωρίς βοτάνια, Πυθία δεν μπορώ να γίνω, απλά μια προσωπική εκτίμηση: στην καλύτερη, τρία χρόνια φαγούρα. Στα της ευρώπης, με την έξοδο της ελλάδας από το ευρώ, αυτομάτως ιρλανδοί και πορτογάλοι τραβάνε όλα τα λεφτα τους από τράπεζες (χρηματοπιστωτικός πανικός). Για να στηρίξουν τον τραπεζικό τομέα, οι γερμανοί θα πρέπει να τσοντάρουν γύρω στο ένα τρις. οπότε αρχίζουν να αναπολούν πόσο ωραία ήταν τα πράγματα με το μάρκο και την κάνουν από Ο.Ν.Ε. Goodbye euro…

Η λύση του τοκογλύφου ή, διαφορετικά, η γαλλική λύση

Αριστουργηματική τοποθέτηση των γαλλικών τραπεζών. Ανανεώνουν τα ομόλογα που λήγουν, με νέα λήξη, καμιά τριανταριά χρόνια στο μέλλον. Το σκεπτικό, φαινομενικά, είναι πως καθυστερούν την είσπραξη των χρωστουμένων, για να δώσουν ευκαιρία στην ελληνική οικονομία να στηριχτεί στα πόδια της. Το ό,τι το επιτόκιο δανεισμού παίζει μεταξύ 5,5-8%, είναι μια «ασήμαντη λεπτομέρεια». Ακόμα και οι Financial Times αναφέρουν ότι ο πολιτικός που θα δεχτεί αυτό το deal, θα πρέπει να καταδικαστεί για εγκληματική ενέργεια. Η επιτομή της τοκογλυφίας (λεπτομερές θαψιματάκι εδώ).

Η γερμανική λύση. Επιλεκτική χρεοκωπία

Πρόκειται για το πιο πιθανό σενάριο, το οποίο κατά βάση είναι ανύπαρκτο, γιατί το περιεχόμενο της «πρότασης» αλλάζει συνεχώς. Φυσικά δεν είναι αμιγώς γερμανικό, αλλά αυτοί ήταν που έκαναν την αρχή και αυτοί που θα το εγκρίνουν στο τέλος. Το βασικό πλάνο είναι να χαριστούν κάποια ποσά από τα χρωστούμενα, ενώ ταυτόχρονα γίνεται ό,τι είναι δυνατόν (παίζουμε με τις λέξεις κλπ) για να πειστούν τα αφεντικά-οίκοι αξιολόγησης ότι δεν βαράμε κανόνι, γιατί αν πουν ότι φαληρίσαμε πρέπει να ξηλωθούμε και να πληρώσουμε τα πονταρίσματα (CDS) εις βάρος μας. [Στα υπ’όψιν ότι 30% αυτών των πονταρισμάτων ανήκουν στην ελλάδα (είμαστε τόσο μπροστά που ποντάραμε ότι θα φαληρίσουμε για να μας τα πάρουμε)] . Σοβαρή λύση δεν πρόκειται να υπάρξει, παρά μόνο χρυσή τομή μεταξύ του «δεν πληρώνω για τους νότιους» και του «μην πάθουμε καμια νίλα και καταρεύσει το σύμπαν». Λογικά θα αποφασιστεί κάτι που να μεταφέρει το πρόβλημα για το επόμενο εξάμηνο και θα πείσει τις αγορές να κάνουν τα στραβά μάτια. Άρπα κόλλα κι ό,τι κάτσει (λεπτομέρειες εδώ).

Η λύση Gros-Mayer

O Gros θεωρείται ένας από τους top 5 ευρωπαίους οικονομολόγους, αυτήν την στιγμή και τρέχει την πιο σημαντική, οικονομική συμβουλευτική στις Βρυξέλλες (CEPR). Όπως και να’χει, οι απόψεις του, ως ένα βαθμό, εισακούγονται, ειδικά όταν είναι βολικές. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, προτείνει το ευρωπαϊκό ταμείο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας να αντικαταστήσει τα ομόλογα των τριών μικρών, εκ των πέντε, γουρουνακίων, που έχουν οι πιστωτές, με δικά του, ίδιας διάρκειας και απόδοσης. Στη συνέχεια το επιτόκιο που θα πληρώνουν τα κράτη στο ταμείο, θα καθορίζεται από κοινού μεταξύ ταμείου και κυβερνήσεων. Βολική λύση, η οποία όμως δεν φαίνεται να προτιμάται, κατά την οποία όλοι θα πάρουν πίσω τα λεφτά τους. Τι; Ανεργία-Ανάπτυξη; Χα!

Η λύση Βαρουφάκη-Holland

Σε αντίθεση με τον Gros, τον Βαρουφάκη είναι αρκετά πιθανό να τον ξέρεις εσύ, αλλά όχι αυτοί στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο. Παρ’όλα αυτά η πρότασή του μπαίνει εδώ, στο top προτάσεων-λύσεων, ως η πιο λογική. Τα ομόλογα αντικαθιστώνται από άλλα μικρότερα και με μεγαλύτερη διάρκεια, στα κράτη πέφτουν μαχαίρια στα έξοδα, αλλά μόνο όπου ΔΕΝ ενισχύουν την φτώχεια (η έξτρα φορολογία είναι αυτονόητα ότι πιο ηλίθιο και αυτοκαταστροφικό), η ΕΚΤ στηρίζει τράπεζες και η ευρωπαϊκή τράπεζα επενδύσεων (προφανώς) τις επενδύσεις. Τέτοια ακούει ο Τρισές και αρχίζει τα υπογλώσσια. Παρα είναι καλό για να είναι αληθινό (πλήρες κείμενο εδώ).

Η λύση Eichengreen - Ένα σχέδιο Marshall για την ελλάδα

Ένας από τους top 5 οικονομολόγους, στην αμερική αυτήν την φορά. Αντί για δάνεια, δίνονται στην ελλάδα επιδοτήσεις με στόχο, την πράσινη ενέργεια και την αναβάθμιση των λιμανιών για να γίνει, ας πούμε, ο πειραιάς το Rotterdam της μεσογείου (λέμε τώρα). Το που θα πάνε ακριβώς οι επενδύσεις αποφασίζουν από κοινού κυβέρνηση, με ΕΕ και ΔΝΤ. Ό,τι έκαναν οι ΗΠΑ για την βορειοδυτική ευρώπη, ας κάνουν τώρα οι ίδιοι για την νότια. Όσο σου φαίνεται ότι απευθύνεται σε έναν όμορφο κόσμο, αγγελικά πλασμένο, άλλο τόσο μου φαίνεται και μένα (πλήρες κείμενο εδώ).

Η λύση του λαμόγια

Με το που εκλέγεται πρωθυπουργός ο γιώργης, αντί να βγάλει τα άπλυτά μας στην φόρα, το παίζει cool και δηλώνει πως το έλλειμα του χρόνου θα πέσει από το 7 στο 5%. Κρατικοποιεί στο 100% την εθνική τράπεζα και μεταφέρει τους λογαριασμούς των χαμηλοσυνταξιούχων στην αγροτική (υποθέτοντας μια στοιχειώδη κοινωνική ευθιξία). Στη συνέχεια δανείζεται η εθνική από την ΕΚΤ με επιτόκιο 1%, τα λεφτά πάνε κατευθείαν στα κρατικά ταμεία κι ο γιώργης σταυρώνει δάχτυλα για να συνεχίσει να κάνει τα στραβά μάτια ο τρισές και σταυροκοπιέται για να μην τον κάνουν τσακωτό οι οίκοι αξιολόγησης. Μειώνει σιγά σιγά το χρέος από 120% (τότε) στο 100% και περιμένει πότε θα σκάσει η βόμβα της ιρλανδίας, για να πάει μετά να κλαφτεί σαν κοκομοίρης για δανεικά, με πολύ λιγότερες όμως πιέσεις. Η πρόταση αυτή ανήκει σε τηλεοπτικό μαϊντανό (σε κανάλια τύπου Κόντρα και κάτω) ακαδημαϊκό, καθηγητή περί των θεσμών της ΕΕ. Greek academia rulez!

Μια φανταστική λύση

Με την υπογραφή του μνημονίου, ανακοινώνεις το νέο πλάνο, με μοτό τύπου «εξυγίανση του δημοσίου», «τέλος στο πελατειακό κράτος» κλπ. Σε μια πρωτοφανή κίνηση αυτοχειρίας, τα βάζεις με την ίδια σου την πελατειακή βάση και ξεσκαρτάρεις μέσα σε οκτώ μήνες όλο το δημόσιο τομέα. Το πρωτογενές έλλειμα μειώνεται κατά πολύ και αρχίζουν να ακούγονται σιγά σιγά ψίθυροι για πλεόνασμα, αρκετά σύντομα. Η τρόϊκα χαιρετίζει την πρωτοβουλία σου και προβάλλει στις αγορές, την δυναμική πολιτική ηγεσία της χώρας. Οι οίκοι αξιολόγησης αρχίζουν να μιλάνε για ενδεχόμενη βιωσιμότητα του χρέους. Τα ποσοστά σου από την μία πέφτουν λόγω των δυσαρεστημένων πασόκων-λαμογίων, αλλά ταυτόχρονα κλέβεις μεγάλα ποσοστά από Νέα Δημαγωγία και ΣΦΥΡΙΖΑ. Από το ξεσκαρτάρισμα μένουν γύρω στα 100 με 150 χιλ. άτομα άνεργα (εκ των οποίων οι περισσότεροι δικοί σου λακκέδες, τριπλοθεσίτες), αλλά δεν πειράζει γιατί οι προβλέψεις μιλάνε για ανάπτυξη γύρω στο δεύτερο μισό του ’11 (κάτσε να ηρεμήσουν τα πράγματα και κάπου θα τους ξαναβολέψουμε κι αυτούς). Κατά τα μέσα του ’11, αντί για το μεσοπρόθεσμο, υπογράφεις ένα συμπληρωματικό του μνημονίου, όπου παίρνεις κονδύλια για να στηρίξεις τις τράπεζες, να καλυφθείς για την δόση (αν και πλέον χρειάζονται πολύ λιγότερα) και φτιάχνεις την εφορία, όχι για να βάλεις καινούργιους φόρους, αλλά για να μπορείς να μαζέψεις αυτά που σου χρωστάνε ήδη. Οι πιέσεις από τις αγορές χαλαρώνουν και σε λίγο καιρό δεν έχεις ανάγκη από καμία τρόϊκα.

Έχεις σώσει την παρτίδα, έσωσες και την πατρίδα. Κομματόσκυλα-πρασινοσκώληκες σε σηκώνουν στα χέρια και οι φυλλάδες σωτήρα σε ανεβάζουν, ήρωα σε κατεβάζουν. Ο μπέννυ βρίσκεται εκεί που θα έπρεπε (στα αζήτητα), ενώ ο πρόεδρας πετσάλνικος πετάει μια από τις γνωστές φαεινές του ιδέες, να στήσουν μια προτομή σου, δίπλα σε αυτήν του βενιζέλου στην βουλή, η οποία πρόταση φυσικά καταψηφίζεται, γιατί κι η μαλακία έχει ένα όριο.

Στην επόμενή σου επίσκεψη στον λευκό οίκο, κι ενώ βγαίνεις να κάνεις κοινές δηλώσεις με τον πρόεδρο, ο ομπάμας σε χτυπάει σαν κακομοίρη, φιλικά στην πλάτη και σου λέει “Well done, Jeffrey!”, ενώ το πλήθος από κάτω σε καταχειροκροτεί. Η ένταση έιναι πολύ μεγάλη. Τα στήθια σου φουσκώνουν και σκιρτάνε από περηφάνεια. Στο μυαλό σου, γυρνάνε τα λόγια του αδερφού σου, τότε, πίσω στις δύκολες εποχές. «Τι πάς να κάνεις ρε γιώργη; Μην τα παρατάς, μόνο εσύ μπορείς να σώσεις την οικογενειακή μας επιχείρηση. Σκέψου τον μπαμπά και τον παππού τι έκαναν για να μας δώσουν αυτόν τον κολοσσό κι εσύ θα τα πετάξεις όλα στο δρόμο; Θες να χαρίσεις την δουλειά σε αυτόν τον μπακάλη, τον άχρηστο, τον Αντώνη, που δεν ξέρει καν ότι ο κοινωνικός φιλελευθερισμός που υποστηρίζει, είναι μια αριστερή ιδεολογία; Σκέψου την φουκαριάρα την μάνα σου». Δάκρυα αρχίζουν και τρέχουν από τα μάτια σου, τα οποία δεν μπορείς να συγκρατήσεις. Με σηκωμένη την γροθιά και με μια κλαψομούνικη έκφραση φωνάζεις, εκτονώνοντας όλη αυτήν την συσσωρευμένη πίεση, “Mummy, I did it!”. Και ζήσαν αυτοί καλά...

...για κανα τρίμηνο, μέχρι την επόμενη, πιο σοβαρή, κρίση ρευστότητας και την επακόλουθη κρίση ανάπτυξης.